Το φαινόμενο Dunning-Kruger
«Η μόνη αληθινή σοφία,
είναι η γνώση ότι δε ξέρεις τίποτα»
Σωκράτης
Το φαινόμενο Dunning-Kruger είναι ότι οι πιο αδύναμοι γνωστικά άνθρωποι αγνοούν τις ελλείψεις τους και το σημαντικότερο, δεν αντιλαμβάνονται την ανικανότητα τους.
Ο Μπέρνταντ Ράσελ πίστευε πως ένα από τα οδυνηρά πράγματα στην εποχή μας είναι ότι όσοι νιώθουν βεβαιότητα είναι ηλίθιοι και όσοι έχουν οποιαδήποτε φαντασία και κατανόηση είναι γεμάτοι αμφιβολίες και αναποφασιστικότητα.
Πράγματι έτσι συμβαίνει, καθώς έρευνες έχουν επιβεβαιώσει το φαινόμενο αυτό, ενδεικτικά οι έρευνες «…μεταξύ των προπτυχιακών που ολοκληρώνουν μια εξέταση στην τάξη (σημ.1), οι φοιτητές ιατρικής που αξιολογούν τις δεξιότητες τους στη συνέντευξη (σημ. 2) οι υπάλληλοι που αξιολογούν την απόδοση τους (σημ. 3) και τεχνικοί ιατρικών εργαστηρίων που αξιολογούν την εμπειρία τους στην εργασία (σημ.4).
Το φαινόμενο Dunning-Kruger
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Απλούστατα γιατί οι πιο αδύναμοι δεν μαθαίνουν από τα λάθη τους. Μια εξήγηση είναι πως ενώ λαμβάνουν ανατροφοδότηση για την φτωχή απόδοση τους, ίσως δεν την αξιολογούν ως σημαντική. Παρά την αποτυχία στις εξετάσεις, την αναστάτωση στη δουλειά και τον εκνευρισμό των άλλων, εξακολουθούν να μην πιστεύουν ότι είναι ανίκανοι.
Τι μπορεί να γίνει για αυτό θα ρωτούσε κάποιος; Πολύ απλά θα πρέπει να ενημερωθούν άμεσα για την δυσκολία ή την πιθανή ανικανότητα τους.
Από την άλλη οι άνθρωποι με πραγματικό ταλέντο τείνουν να υποτιμούν τις ικανότητες τους ή συχνά να νιώθουν ότι εξαπατούν τους άλλους (imposter syndrome: η αμφισβήτηση προς τον εαυτό σχετικά με τις νοητικές, δεξιότητες και τα επιτεύγματα ατόμων με υψηλές επιδόσεις). Μια πιθανή αιτία αυτής της προκατάληψης, είναι ότι οι έξυπνοι άνθρωποι τείνουν να υποθέτουν ότι οι άλλοι άνθρωποι βρίσκουν τα πράγματα τόσο εύκολα όσο εκείνοι, ενώ στην πραγματικότητα αυτό είναι αποτέλεσμα της ικανότητας και του ταλέντου τους.
Σημειώσεις
1. Dunning, Johnson, Ehrlinger, & Kruger, 2003
2. Hodges, Regehr, & Martin, 2001
3. Edwards, Kellner, Sistrom, & Magyari, 2003
4. Haun, Zeringue, Leach, & Foley, 2000, Ehrlinger et al., 2008
